Dag 8: zondag 30 januari 2011

Deze laatste dag van onze trip begon met een roep van een haan, die zich precies voor ons raam verdekt had opgesteld. Vandaag is de dag dat het moet gaan gebeuren. We gaan onze resultaten voorleggen aan Lornah en Pieter. Tijdens dit schrijven is het tien voor 9. We hebben vandaag geen tijd meer om aan het einde van de dag een blog te schrijven, daarom vandaag een blog in toekomstperspectief.

Zoals gezegd presenteren we vanmiddag onze resultaten. Dit vindt plaats in de congresruimte van het High altitude Centre. De presentatie zal bestaan uit een gebiedsanalyse aan de hand van de door ons gemaakte panoramatekeningen, een analyse van sterke (uitzichts)punten van het landschap en de vlekkenplannen.

Het is de verwachting dat we na deze presentatie direct door moeten naar het vliegveld. Onze reis zit er dan écht op. We kunnen terugkijken naar een leerzame reis. We mogen gaan werken met een landschapstype dat ons ontwerpende blik zal gaan verrijken. Naast de schoolse activiteiten zijn we naar het Lake Nakuru geweest. Hier hebben we een klein voorproefje gekregen voor de natuurschoon die Kenia te bieden heeft. Indrukwekkend is de praktische manier van leven hier, de sloppenwijken, de enorme gaten in de wegen en natuurlijk de vriendelijke mensen die ons elke keer maar weer uitnodigde om naar hun huis te komen. Er is nog zoveel meer te zien van dit land, maar toch moeten we het mee doen, onze tijd zit erop. Terug naar het koude Nederland.

Dag 7: zaterdag 29 januari 2011

Vandaag is de laatste gehele dag van ons mooie, nuttige reisje naar Kenia. We moeten dus nog even genieten van de warmte en de eeuwig schijnende zon. Vandaag staat in het teken van de presentatie van morgen. Morgen gaan we de eerste resultaten van ons afstudeerproject voorleggen aan onze opdrachtgevers, Lornah Kiplagat en Pieter Langerhorst. 

We zijn vandaag begonnen met het maken van een maquette. Het maken van deze maquette stond geheel in het Keniaans gedachtegoed van improviseren. Er was geen ondergrond aanwezig om onze maquette op te kunnen snijden en dus hebben we uit de afvalhoop een deur gemaakt van planken geplaatst op twee handmade tafeltjes. De maquette hebben we gemaakt uit dozen van karton. We hadden maar een kleine hoeveelheid tot onze beschikking, dus moesten improviseren zodat we toch de maquette konden maken. 

Cor, Jelle en Tim begonnen deze opgave in de schaduw, maar als snel draaide de zon en verdween de schaduw om ruimte te maken voor een zinderende hitte. De wind was in tegenstelling tot de afgelopen dagen gaan liggen en dus leek het een stuk warmer. Ondanks dat zijn we toch doorgegaan, immers we moeten wel bruin in Nederland aankomen. Helaas bleek dit bruiningsproces niet geheel vlekkeloos te verlopen, en zijn we bij voltooiing van de maquette als rode kreeften het huisje ingevlucht. 

Na het voltooien zijn we vlekkenplannen gaan maken. Elk persoon heeft er 2 á 3 gemaakt. Tegen het avondeten waren de eerste schetsen klaar. Deze hebben we vervolgens aan de muur gehangen en aan elkaar gepresenteerd. Bij het verwijderen van de schetsen ruïneerden we de net geschilderde muur, want het schildertape trok alles met zich mee.

Na het heerlijke avondeten (je kunt echt merken dat ze hier voor atleten koken, weinig vet, veel koolhydraten, eiwitten en groenten) hebben we de schetsen op een hoger niveau getrokken. In de avond viel de stroom voor de zoveelste keer uit, we beginnen er al een beetje aan te wennen want de begeleider Johan Vlug maakte direct een sprint naar zijn kamer om vervolgens te grijpen naar zijn mijnwerkerslampje. Tim volgde dit tafereel en zo hebben we de avond toch nog met licht kunnen doorbrengen. Later hebben we gezellige olielampen op de tafels gezet en dit zorgde voor een extra dimensie aan deze avond.  

De vlekkenplannen waren rond half 12 klaar, dit was het tijdstip dat de meesten naar bed gingen. De drie TA-studenten bleven als enige over, want deze blog moet ook nog bijgehouden worden. Bijkomend voordeel van het ontbreken van stroom is dat de sterrenhemel voor de laatste keer deze reis weer te bewonderen is. Zo eindigde de dag, terwijl de volgende alweer aanbrak. Morgen onze allerlaatste dag in Kenia. Om kwart over 7 ’s avonds vertrekt onze vlucht naar Nederland.

Dag 6: vrijdag 28 januari 2011

En toen ging de wekker. We werden uit onze dromen gerukt, terug in Kenia. Half 6, waarom zo vroeg zul je denken? Nou we willen de zonsopgang zien bij Rift Valley. Bij het uitkijkpunt ontluikt zich een vallei die groots is. In de verte doemen de bergen op. Naarmate de tijd verstrijkt wordt het 3x zo snel licht dan in Nederland. Steeds beter zien we de contouren van de bergen, kavels en wegen. Hier hebben we dan ook een mooie foto-serie van gemaakt. Na de eerste zonnestralen over de bergen duurde het nog geen minuut of de zon was al helemaal op.

Om 9 uur rijden we naar Eldoret een naburige stad. Eerst bezoeken we een kwekerij om informatie te krijgen over de teelt van groenten. We worden ontvangen door Christopher, een aardige, goed Engels sprekend persoon. Hij vertelt ons veel over de verschillende teeltopvolging van groenten zoals: wortels, uien, kool, Zwarte Nachtschade, Cowpeens en Spiderplants. Per dag wordt er 10.000 liter over een acre grond geïrrigeerd. (1 acre = 4.000 m2) Dat is dan in het droge seizoen (nov-mrt) Dat hoeft gelukkig niet in het natte seizoen. We ruilen zaad en nuttige informatie in voor enkele gadgets van Larenstein en vervolgen onze weg naar het centrum van Eldoret.

Ondertussen maken de studenten en leraren van Land- en watermanagement boring. Niemand heeft ook gezegd dat boring interessant zou zijn. Ondertussen verbranden ze een beetje.

Wat een drukte in Eldoret, iedereen rijdt door elkaar heen, gelukkig weet onze chauffeur de weg. We zijn op zoek naar plantenboeken en koffie. De koffie is te vinden en we nemen meteen wat thee en bananenchips mee. De boeken zijn een groter probleem. In elke boekenwinkel worden schoolboeken verkocht en zelfs daartussen worden geen plantenboeken gevonden. Ten einde raad nemen we een atlas die op school wordt gebruikt. Voordeel daarvan is dat het begrijpelijk is. We bezoeken ook nog een bibliotheek van de universiteit. Daar moeten we een Shilling betalen om in een vrachtje boeken te bladeren. Ben neemt enkele tot veel foto’s uit de boeken zodat we toch nog met genoeg informatie over de plaatselijke beplanting terugkomen.

Bibliotheek in Eldoret

De terugweg is interessant want we nemen een weg gewoon door de weilanden en bosjes. Koeien over de weg, hobbels op de weg en kraters in de weg moeten worden omzeild. Weggetjes worden gevormd door de voeten van de plaatselijke bevolking, hoe veel nostalgischer is dit dan de rechte asfaltwegen van Nederland!

In de middag doen we een Keniaans slaapje (rusten in de schaduw van de bomen als de zon op z’n hoogst staat) om half 4 lopen we het veld in voor de laatste tekeningen. We worden weer gevolgd door kinderen die onze schetsen bewonderen. We maken prachtige foto’s van hen en als je Kenianen aan het lachen wil maken moet je ze gewoon een foto van hunzelf laten zien, waarschijnlijk hebben ze zichzelf nog nooit gezien.

s ’Avonds eten we weer lekker, praten we wat na over tuinarchitectuur, achtergronden van de leraren, politiek, religie, de zin van het leven, bier, grappige foto’s, blunders in de landmeetkunde en de geschiedenis (VOC) van Afrika.

Dag 5: donderdag 27 januari 2011

Nog maar drie dagen en dan alweer terug naar huis. Niet dat we hier zin in hebben, aangezien het in Nederland -10 is. In ieder geval hebben we deze keer lekker uitgeslapen. Het is tijd voor een dagje inventarisatie van het terrein, en een gedeelte buiten het terrein. We hebben het gedeelte verkent voor de toekomstige renbaan. Vanaf hier hebben we prachtige uitzichten, maar die door bomen versperd worden. Tijdens het tekenen discussiëren we dan ook welke bomen bepalend zijn voor het landschap en welke er weg zouden kunnen. Door in bomen te klimmen hebben we goede panorama’s van het gebied kunnen maken waarin we wellicht de toekomstige situatie in kunnen schetsen/photoshoppen.

We nemen ook een kijkje bij een dichtbij gelegen meertje. Onze getinte begeleider begeleidt ons via allerlei paadjes, langs kralen en akkers naar het watertje. Onderweg worden we gevolgd door kinderen die snel wegduiken voor de camera. Door een dam wordt het water tegengehouden en vreemd genoeg zakt het niet door de grond. Allerlei planten en dieren komen hier voor. De mensen van land- en watermanagement kunnen hier hun ei kwijt. Ze hebben nogal wat water nodig voor het irrigatiesysteem voor het te ontwerpen gebied. Op de terugweg zien we vrouwen kannen water naar hun hut brengen. Kleine kinderen hoeden de koeien, ook al is dit in schooltijd. Een kilometer verderop spelen kinderen met autobanden. Zo groot kan het verschil zijn in dit sterk verdeelde land waar educatie in deze 21^ste eeuw nog steeds niet vanzelfsprekend is.

Toen de schemering inviel…. viel de stroom uit.

De overbode aan zonneschijn maakte plaats voor subtiel licht van de miljarden sterren die schitteren aan den hemel en het melkwegstelsel vormen. Zo ook wij als Larensteiners zich verenigen en een broederschap vormen.

De maan kondigde zijn intrede en een filosofische ontknoping ontknoopte zicht. Toen begrepen wij waar Galileo Galilei zich zijn hoofd over brak; De vermoedelijke oorsprong van de mens is ontsproten in de Rift Valley waar wij ons bevinden. Waar komen wij vandaan? Hoe is het geëvolueerd? Waarheen heeft het zich verspreid? Eén vraag is beantwoord, we zijn weer terug van jaaaren weggeweest, maar nu met een andere missie: de herinrichting van wat in die duizenden/miljarden jaren is ontstaan.

Dag 4: woensdag 26 januari 2011

Vandaag hebben we een vol programma gehad. Allereerst zijn we begonnen met een autorit. Tijdens de rit zijn we uitgestapt bij een adembenemend uitkijkpunt over bij de ‘Rift Valley’. Helaas konden we hier vanwege het strakke program maar kort stilstaan. Maar Cor is iemand die het ultieme uit de tijd wil halen en waagde dus zijn leven voor de perfecte foto. We hebben sinds vandaag een echte aap in ons midden. De komende dagen gaan we dit mooie punt vast nog een keer bezoeken.

Het eerste stoppunt was de Singore Girls Secondary School. Deze school biedt onderdak aan maar liefst 600 meiden. Dit terwijl er eigenlijk maar ruimte is voor 200 meiden. Er zijn dan ook slaapzalen waar men met 100 kinderen in een zaal slaapt. De meisjes blijven er 3 maanden en gaan dan 1 maand naar huis. Sommigen komen van heel ver, van Bombassa tot aan de omgeving waar de Masai leven. De school heeft een eigen farmhouse. Het is bijzonder om te zien hoe gedisciplineerd de kinderen zijn. Cor heeft een kwartier lang les kunnen geven in een klas van 45 leerlingen. De leraar was er nog niet dus wat tekenles konden ze wel gebruiken. In koor zeggen ze je na en soms viel er ook een doodse stilte…

Na het bezoek aan de school zijn we naar een renbaan gegaan als referentie voor ons eigen gebied. De renbaan lag prachtig op een helling, waardoor een natuurlijke tribune ontstaat aan de ene kant. En aan de andere kant een ver uitzicht. De omgeving is aangekleed als een park met verschillende bomen. Ook de bebouwing is mooi in het landschap gepast maar staat jammer genoeg bijna helemaal leeg. Enkele kinderen komen nog langs met hun broodtrommeltje die van school naar huis liepen. Ze staan je aan te staren alsof je van een andere planeet komt, ze voelen aan de haren van je arm en doen je na als je zaadjes opraapt. (Helaas deden ze het jongleren nog niet na). 

Aan de overkant van de renbaan zagen we een gebouw met een nette tuin rondom. We hebben daar een kijkje genomen en toen bleek dat het een centraal melk-ophaalcentrum betrof. Op dit punt wordt melk uit de omgeving samengebracht, gekookt en vervolgens door mannetjes op brommers naar Heine en Verre gereden. Vaak herken je door de grote hoeveelheid melkbussen de chauffeur niet eens meer. Dit centrale melkpunt wordt door de overheid gefinancierd, we mochten hier dan ook geen foto’s van maken.

Na deze inspirerende omgevingen zijn we in sneltreinvaart over landweggetjes naar het projectgebied gereden. De mensen die achterin de auto zaten moesten oppassen hun hoofd niet te stoten aan het dak als we weer over een van de zovele gaten in de weg reden. Aangekomen op het projectgebied zijn we verder gegaan met het inventariseren van het gebied. Tijdens het tekenen worden we door elke passant nagekeken en aangesproken. Het zijn zeer gastvrije mensen. 

Een van die mensen was Pieter. Hij woont in een klein, traditioneel huisje gemaakt van stro en leem. Van hem kregen we een rondleiding door zijn trots, zijn moestuin. Hij gaf ons heerlijke vruchten, waarvan we vermoeden dat het een soort Mispels waren en stelde ons voor aan zijn vrouw. We hebben een uur bij hem gezeten en moesten toen helaas vertrekken omdat er voor ons gekookt was. We hebben trouwens een eigen kokkin die een ochtend- middag- en avondmaaltijd voor ons bereidt. Om stropers tegen te houden hebben we ’s nachts een bewaker voor ons huisje zitten. Hij zit een hele nacht te kijken naar een klein houtvuurtje, echt op zijn Keniaans dus. We hebben nu wel weer genoeg getypt, dus hier houden we het bij, morgen meer!

Dag 3: dinsdag 25 januari 2011

Vandaag hebben we de korte nachten van de afgelopen dagen ingehaald. We hebben tot acht uur mogen uitslapen. De dag begon met een lekker ontbijt van echt kenia’s brood. Een beetje droog, maar wel vers.

S’morgens hebben we een rondleiding van Pieter gekregen, hij is de man van de bekende Nederlands-Keniaanse wereldkampioen hardloopster Lornah Kiplagat. Tijdens de rondleiding zijn we het gehele projectgebied doorkruist. Opvallend was de Passievruchtenkwekerij. Met deze Passievruchten hopen Lornah en Pieter wat inkomsten te werven. In de toekomst kan deze kwekerij helpen in de zelfvoorziening van de toekomstige meidenschool. De meidenschool moet plaats gaan bieden aan 600 kinderen.

Om de kinderen een goed onderdak te kunnen geven, willen Lornah en Pieter naast accommodatie voor zowel leerlingen als leraren, ook faciliteiten als een renbaan, een kerk, een bibliotheek, een verblijfsruimte en een boerderij realiseren.

Om het gebied in de vingers te kunnen krijgen zijn we gewapend met pen en papier het gebied in getrokken. We hebben in totaal 1/4^e van het terrein in kaart kunnen brengen door het maken van schetsen, en het globaal opmeten van belangrijke maten. Het schetsen bleek waardevol te zijn, immers leerde we daardoor beter naar het landschap te kijken en vielen enkele karakteristieken op. Zo zijn we erachter gekomen dat het zicht op het landschap kunt verdelen in drie gedeelten. Het eerste gedeelte bestaat uit de voorgrond, het tweede gedeelte uit een silhouet en het laatste gedeelte uit de horizon. Dit principe is goed waar te nemen in dit heuvelrijke landschap.

Ook hebben we panorama’s van het landschap genomen. Deze hebben we s ’avonds op de computer bewerkt door ze over te trekken. Op die manier zijn we tot de essentie van het landschap gekomen.

Aan het eind van de middag, vlak voor het vallen van de avond hebben we samen met Lornah en pieter nog een groepsfoto kunnen maken.

Dag 2: maandag 24 januari 2011

Met een harde klap op de deur en luidkeels geroep van een zwarte Keniaan werden we uit onze dromen ontwaakt. Na 4,5 uur slapen was het tijd om ons op te maken voor een prachtige safaridag. Tenminste, dat dachten we. Het regende pijpenstelen en moesten dan ook rennen om redelijk droog bij het ontbijt aan te kunnen komen. 

Na een English Breakfast, inclusief worstje, omelet, verse ananas en een geroosterd broodje pakten we onze tassen om te vertrekken richting Iten, onze eindbestemming van vandaag. Maar voordat we hier aankwamen zijn we eerst nog op safari geweest! Dit keer niet in de Beekse Bergen, maar in de echte natuur, met echte dieren. Een greep uit de selectie; Neushoorns, Giraffen, de Hamerkopvogel, Maliboeën, Pelikanen, Flamingo’s, (Water)Buffels, Gazelle’s, Bavianen, Aalscholvers, Koereigers, Grote Zilverreigers, Ossepikkers, Hagedissen (blauw/oranje kop) enz. 

Na dit natuurschoon, dat overigens onder een stralende zon te beleven was, zijn we richting Iten vertrokken. Het landschap tijdens de rit viel te typeren als, droog, dor, weids en bergachtig. Naarmate we hoger kwamen werd het wat vochtiger en verdichte de begroeiing zich. De mensen zelf gaan stralend de dag door, met een glimlach van oor tot oor. Dit ondanks het feit dat zij leven in een met sprokkelhout en spaanplaat, zelf gefabriceerde, krottenhuis en daarnaast elke dag weer opzoek moeten naar nieuw werk. Daar kunnen wij, in het welvarende Nederland met haar sociale zekerheden, nog wel wat van leren.

Na een dollemansrit van 3 uur, rijdend over wegen met enige spoorvorming, zo erg dat de koffers van het dak vlogen, kwamen we uiteindelijk aan in Iten. Dit kleine dorp gelegen nabij Eldoret -bestaande uit 3000 inwoners, waarvan 1/3^e topatleet-  is voor vandaag de eindbestemming en vormt onze thuisbasis. Na een heerlijke maaltijd konden we ons terugtrekken in een net opgeknapt huisje. Zo vers van de kwast, dat zelfs de werkers nog bij de voordeur stonden. High van de verflucht beloofd het morgen een mooie/inspirerende studiedag te worden.

dag 1: zondag 23 januari 2011

Dit verhaal gaat over drie studenten LWM en drie studenten TA die samen met zes leraren op weg gaan naar Kenia. Al om vijf uur moesten zij het bed uit om vervolgens om half negen te kunnen inchecken op Schiphol Airport. 

In brullende vaart verkoos het vliegtuig rond 10.25uur het luchtruim van het koude, grijze Nederland. Op naar het warme, zon-zekere Kenia. Onderweg vlogen de reizigers over vele wonderschone landschappen, van besneeuwde bergtoppen bedekt met spinnenwebvormige wegenstructuren, tot oneindige zandbakken en met bosbranden geteisterde groene wouden. 

De reizigers komen rond 20.00uur aan in het drukke Nairobi, de smeltkroes van Kenia. Zonder verkeersregels lijkt de chaos compleet. Echter ontstaat uit chaos weer een orde en komen de reizigers veilig aan in hun hotel, Gracia Gardens. Hier verwonderen zij zich over het aangename tropische klimaat met zijn ontluikende geuren en kleuren, afkomstig van planten die je normaal alleen in de huiskamer hebt staan.

Na deze eerste indrukken werd er een tosti gegeten in het hotelrestaurant en maakte de vermoeide reizigers kennis met een heerlijk gespreid bedje, inclusief klamboe en bijbehorende muggen. Nee, dit is geen sprookje maar de wonderschone werkelijkheid. De afstudeerfase is begonnen, tijd voor het echte werk.

Update over de eerste groep in Kenia

De eerste groep studenten is nu alweer voor de derde dag in Kenia, maar er verschijnt maar geen bericht op de Blog. Het blijkt niet zo makkelijk als gedacht om de Blog vanuit Kenia bij te houden. Daarom maar even een korte update vanuit Velp, naar aanleiding van de telefoongesprekken die we hebben gehad. Een meer uitgebreide update vanuit Kenia volgt als het goed is vanavond.

De eerste groep is goed aangekomen in Kenia en is maandag, na een tussenstop in Lake Nakuru National Park, gearriveerd in Iten. In het huisje is (nog) geen internet, dus de berichtgeving blijft wat achter. De tweede dag is benut voor een gesprek met Pieter en Lornah en een verkenning van het terrein. Vandaag (woensdag 26 januari) is er even telefonisch contact geweest en kregen we het bericht dat de hele groep inmiddels een verbrande nek heeft. Het is niet heel warm, ca. 20 graden, maar de zon schijnt verraderlijk fel. Een goede waarschuwing voor de tweede groep!

Adrian Noortman

p.s.: de onder dit bericht weergegeven tijd klopt niet. Het is nu 16.41 u.

Op bezoek bij Lornah Kiplagat

Eind januari vertrekt een groep studenten en docenten van Larenstein naar Iten in Kenia, om daar een start te maken met een bijzonder project. Op initiatief van de Lornah Kiplagat Foundation wordt in Iten een Sport Academie voor meisjes ontwikkeld. Voor de globale indeling van het terrein en architectuur van de gebouwen is een masterplan gemaakt door architect Rempt van der Donk. Studenten van Larenstein gaan dit masterplan in het komende half jaar vertalen naar inrichtingsplannen voor dit project. Tussen 23 januari en 6 februari gaan twee groepen studenten en docenten (totaal 13 personen) op terreinbezoek, om basisgegevens te verzamelen en om zich te oriënteren op de lokale omstandigheden.

Drie 3e jaars LWM-studenten (Bart van Veelen, Jip van den Berg en Nick Bakker) zullen, onder begeleiding van Chris van Vooren en Ad Bot (LWM), gedurende twee weken het terrein nauwkeurig gaan inmeten en onderzoek doen naar de omstandigheden van bodem en water. Tim Kort, Cor Simon, Jelle Dijkstra, Sytske van der Kooy, Sarah Bosman en Lisanne Gerritzen, allen 4e jaars Tuinarchitectuur-studenten, zullen in het komende half jaar zes individuele inrichtingsplannen voor het complex opstellen. Voor inhoudelijke begeleiding tijdens het veldbezoek zullen Johan Vlug, Ben ter Mull, Richard Kraaijvanger (BNB), Ad Waverijn en Adrian Noortman mee gaan.

Lornah Kiplagat en Pieter Langerhorst,

30 jan 2011, High Altitude Trainingcentre, Iten